Naibu Waziri Mkuu Dkt. Biteko Akagua Miradi ya CSR ya TPDC Msimbati, Mtwara

Naibu Waziri Mkuu na Waziri wa Nishati, Mhe. Dkt. Doto Biteko, alifanya ziara wilayani Mtwara, kijijini Msimbati, ambapo alizungumza na wananchi baada ya kukagua majengo ya Kituo cha Afya na Kituo cha Polisi. Vituo hivi vimejengwa kwa kutumia fedha zilizotolewa kupitia Mpango wa Uwajibikaji kwa Jamii (CSR) wa Shirika la Maendeleo ya Petroli Tanzania (TPDC). Ziara hiyo iliangazia umuhimu wa miradi hii katika kuboresha huduma za afya, usalama, na maendeleo kwa wananchi wa eneo hilo. (Picha na Ofisi ya Naibu Waziri Mkuu na Waziri wa Nishati, 17 Novemba, 2024).

Maendeleo ya Sekta ya Madini Tanzania, Ongezeko la Mchango kwa Uchumi, Uboreshaji wa Usimamizi na Fursa za Ajira kwa Watanzania

Sekta ya madini nchini Tanzania imeendelea kukua na kuchangia kwa kiasi kikubwa katika uchumi wa taifa. Mchango wa sekta hii kwenye Pato la Taifa umeongezeka kutoka asilimia 4.4 mwaka 2017 hadi asilimia 9.1 mwaka 2022. 

Katika mwaka wa fedha 2023/2024, makusanyo ya maduhuli ya serikali kutoka sekta ya madini yalifikia shilingi bilioni 753.82, ikilinganishwa na shilingi bilioni 624.61 zilizokusanywa mwaka wa fedha 2021/2022, sawa na ongezeko la asilimia 20.7. 

Serikali imechukua hatua mbalimbali kuimarisha sekta hii, ikiwa ni pamoja na kuanzisha masoko ya madini na vituo vya ununuzi. Hadi sasa, kuna masoko 42 na vituo 100 vya ununuzi wa madini nchini, hatua ambayo imeongeza uwazi na kudhibiti utoroshaji wa madini.

Pia, serikali imeongeza bajeti ya Wizara ya Madini kutoka shilingi bilioni 89 hadi bilioni 231 katika mwaka wa fedha 2024/2025, ambapo sehemu kubwa ya fedha hizo imetengwa kwa ajili ya shughuli za utafiti wa madini ili kupata taarifa sahihi za kiasi cha madini kilichopo nchini. 

Kwa upande wa ajira, sekta ya madini imezalisha ajira 19,356, ambapo kati ya hizo, 18,853 ni za Watanzania, sawa na asilimia 97.4. 

Pia, kampuni za Watanzania zimefanikiwa kuuza bidhaa zenye thamani ya dola za Marekani bilioni 3.47, sawa na asilimia 91.68 ya thamani ya mauzo ya bidhaa zote na huduma zilizotolewa migodini. 

Mikakati ya serikali ni kuhakikisha sekta ya madini inachangia asilimia 10 au zaidi kwenye Pato la Taifa ifikapo mwaka 2025, kama ilivyoainishwa katika Dira ya Maendeleo ya Taifa 2025. 

Hii inajumuisha kuimarisha usimamizi na udhibiti wa uzalishaji wa madini, kuongeza leseni za uchimbaji, na kuhamasisha uwekezaji katika sekta hii muhimu kwa uchumi wa nchi.

#NA HAYA NDIYO MATOKEO CHANYA+

Tathmini ya Mradi wa Umeme wa Gesi Asilia wa Kinyerezi I na II na Mchango wake kwa Maendeleo ya Tanzania

Mradi wa Umeme wa Gesi Asilia wa Kinyerezi I na II ni sehemu muhimu ya juhudi za Tanzania kuongeza uwezo wa kuzalisha umeme na kufikia malengo ya nishati endelevu. Mradi huu umelenga kutumia gesi asilia iliyopo nchini kama chanzo cha umeme, hivyo kupunguza utegemezi wa mafuta ya nje na vyanzo vya nishati visivyo na uhakika.

Kinyerezi I - Uwezo, Gharama, na Hatua za Utekelezaji

Kinyerezi I una uwezo wa kuzalisha megawati 150 (MW) ambazo huingizwa kwenye gridi ya taifa. Mradi huu unatumia gesi asilia kutoka kwenye vyanzo vya gesi vilivyopo Kusini mwa Tanzania.

Mradi huu umegharimu takriban TZS bilioni 522, fedha zilizotolewa na serikali kwa kushirikiana na wafadhili wa nje.

Kinyerezi I sasa uko katika uzalishaji kamili, na umekuwa ukisambaza umeme kwenye gridi ya taifa kwa miaka kadhaa. Umeonyesha uwezo wa kuzalisha umeme bila kusuasua, na hivyo kuhakikisha usalama wa nishati kwa miji mikubwa kama Dar es Salaam.

 

Kinyerezi II - Uwezo, Gharama, na Hatua za Utekelezaji

Kinyerezi II una uwezo mkubwa zaidi wa kuzalisha megawati 240 (MW), hivyo kuongeza kiasi cha umeme kinachopatikana nchini. Umeme unaozalishwa hapa unatosha kuchangia kwa kiasi kikubwa katika kupunguza uhaba wa umeme nchini.

 

Mradi wa Kinyerezi II umegharimu takriban TZS bilioni 1.2, kiasi kikubwa zaidi ya Kinyerezi I kutokana na ukubwa wa mradi na teknolojia mpya iliyotumika.

 

Mradi huu pia umekamilika na upo kwenye operesheni kamili, ukiwa ni moja ya miradi ya kuaminika katika usambazaji wa umeme nchini. Kwa uwezo wake mkubwa, mradi huu unahakikisha kuwa kutakuwa na umeme wa kutosha hata wakati wa mahitaji makubwa.

Tathmini ya Mradi wa Gesi Asilia wa Kinyerezi I na II kwa Taifa

Miradi ya Kinyerezi I na II inachangia umeme wa uhakika kwa gridi ya taifa, ambayo inapunguza tatizo la upungufu wa umeme au mgao. Uwezo mkubwa wa uzalishaji kutoka Kinyerezi I na II umeimarisha sana uwezo wa taifa kusambaza umeme kwa miji mikubwa na viwanda, ambayo ni muhimu kwa ukuaji wa uchumi wa taifa. 

 

Kufuatia utekelezaji wa miradi hii, Tanzania imepunguza gharama za uagizaji wa mafuta kwa ajili ya kuzalisha umeme. Gesi asilia ni rasilimali ya ndani ambayo hupatikana kwa gharama nafuu ikilinganishwa na mafuta. Hii inasaidia kuimarisha sarafu ya nchi kwa kupunguza uagizaji wa mafuta kutoka nje, hivyo kuweka akiba ya fedha za kigeni.

 

Mradi huu unatoa mchango mkubwa kwa sekta ya viwanda na biashara kwa kuwapatia nishati ya kuaminika. Miji mikubwa kama Dar es Salaam, ambayo ni kitovu cha biashara na viwanda, inategemea umeme wa kuaminika ili kukuza uzalishaji wa bidhaa na utoaji wa huduma mbalimbali. Ukuaji wa sekta ya viwanda una athari chanya kwa Pato la Taifa (GDP), na hivyo kuchochea ajira na kuongeza mapato kwa wananchi.

 

Wakati wa ujenzi wa miradi ya Kinyerezi I na II, maelfu ya ajira zilitolewa kwa Watanzania, ikiwemo ajira za kiufundi kama vile wahandisi na mafundi wa mitambo. Vilevile, wataalam wa ndani wamepata fursa ya kujifunza na kupata uzoefu katika kusimamia na kuendesha mitambo ya kuzalisha umeme kwa kutumia gesi asilia, ambayo ni teknolojia mpya nchini. Hii inasaidia kuboresha uwezo wa kitaalamu wa taifa.

 

Upatikanaji wa umeme wa uhakika umechangia sana katika kuboresha maisha ya wananchi, hasa katika sekta za elimu, afya, na huduma za kijamii. Hospitali, shule, na taasisi zingine za huduma kwa jamii zinapata umeme wa kutosha, hivyo kuimarisha utoaji wa huduma na kuongeza ufanisi. Kwa mfano, hospitali zinazopata umeme wa uhakika zinaweza kuhifadhi dawa na vifaa vya matibabu vinavyohitaji joto la chini.

 

Miradi ya Kinyerezi I na II imesaidia pia kupunguza uharibifu wa mazingira kwa kupunguza utegemezi wa kuni na mkaa kama vyanzo vya nishati, hasa kwa jamii zinazoishi karibu na miji. Hii inachangia kulinda misitu na mazingira asilia kwa ujumla.

 

Mradi wa Umeme wa Gesi Asilia wa Kinyerezi I na II umechangia sana katika kuhakikisha upatikanaji wa umeme wa kutosha, kuimarisha uchumi, na kuleta maendeleo katika jamii za Tanzania. Faida za kiuchumi, ajira, na maendeleo ya kijamii yanayoletwa na mradi huu yanathibitisha umuhimu wake katika juhudi za nchi kufikia uchumi wa kati na kuongeza upatikanaji wa nishati endelevu kwa watanzania.

#NA HAYA NDIYO MATOKEO CHANYA+

Tanzania na Afrika Kusini Zaahidi Kuimarisha Ushirikiano Katika Sayansi, Teknolojia na Ubunifu

Waziri wa Elimu, Sayansi na Teknolojia wa Tanzania, Prof. Adolf Mkenda, amekutana na Waziri wa Elimu ya Juu, Sayansi, Teknolojia na Ubunifu wa Afrika Kusini, Mhe. Dkt. Blade Nzimande, ambapo wamejadili kwa kina njia za kuimarisha uhusiano kati ya nchi zao katika nyanja za sayansi, teknolojia na ubunifu.

Waziri Mkenda alieleza kuwa Tanzania inajivunia uhusiano wa kihistoria na Afrika Kusini katika masuala ya kijamii, hususan kwenye elimu. Alisisitiza kuwa ushirikiano wa karibu katika maeneo haya ni muhimu sana kwa maendeleo ya kiuchumi ya pande zote mbili. Waziri huyo aliongeza kuwa ushirikiano huu una fursa ya kipekee ya kuchochea mageuzi ya teknolojia na ubunifu kwa ajili ya maendeleo endelevu ya jamii za Tanzania na Afrika Kusini.

Kwa upande wake, Dkt. Nzimande aliipongeza Serikali ya Tanzania kwa juhudi kubwa na mikakati kabambe inayoweka katika kuongeza matumizi ya sayansi na teknolojia, hususan wakati huu ambao dunia inakabiliana na mabadiliko makubwa ya kiteknolojia. Alibainisha kuwa wizara zote mbili zimekubaliana kuimarisha uwekezaji katika sayansi, teknolojia na ubunifu ili nchi zao ziweze kufikia malengo ya maendeleo kwa ufanisi zaidi.

Awali, Prof. Ladislaus Mnyone, Mkurugenzi wa Idara ya Sayansi na Teknolojia wa Wizara ya Elimu, Sayansi na Teknolojia ya Tanzania, alisema kuwa ziara ya ujumbe huo inalenga kuhamasisha ukuaji wa sekta hizi, ili kuboresha maisha ya wananchi na kuleta maendeleo ya haraka. Ushirikiano huu unalenga kuleta mapinduzi ya kisayansi na kiteknolojia ambayo yatakuwa na manufaa makubwa kwa pande zote mbili.

 

 Tanzania na Urusi Zaimarisha Ushirikiano wa Biashara na Uchumi Kupitia Tume ya Pamoja

Mkutano wa kwanza wa Tume ya Pamoja ya Ushirikiano wa Biashara na Uchumi kati ya Tanzania na Urusi, uliofanyika jijini Dar es Salaam, umehitimishwa kwa mafanikio kwa kusainiwa kwa vipengele mbalimbali vya makubaliano ya kuimarisha ushirikiano wa kibiashara na kiuchumi baina ya nchi hizo mbili. 
 
Mkutano huo wa siku mbili ulijumuisha mkutano wa wataalamu, mkutano wa Tume ya Pamoja, na kongamano la uwekezaji. Makubaliano haya yalitiwa saini kwa ngazi ya mawaziri na kushuhudiwa na viongozi mbalimbali, akiwemo Waziri wa Nchi, Ofisi ya Rais, Mipango na Uwekezaji, Mhe. Prof. Kitila Mkumbo kwa upande wa Tanzania, na Waziri wa Maendeleo ya Kiuchumi wa Urusi, Mhe. Maxim Reshetnikov.

 
Mhe. Prof. Kitila Mkumbo alibainisha kuwa Tanzania na Urusi zimekuwa na uhusiano wa miaka sitini uliowekwa imara katika sekta za siasa na utamaduni, huku ukileta manufaa makubwa katika elimu, sayansi, na teknolojia. Amesema kuwa makubaliano haya mapya yanapanua wigo wa ushirikiano katika sekta muhimu kama viwanda, biashara, fedha, nishati, kilimo, uchukuzi, afya, habari na mawasiliano, na teknolojia ya habari. Aidha, maeneo ya maliasili, utalii, utamaduni, na michezo yamejumuishwa pia.
 

Kwa upande wake, Waziri Reshetnikov amepongeza juhudi za Tanzania katika kuimarisha uchumi wake, na kusema kuwa Urusi inalenga kuifanya Tanzania kuwa mshirika wa kimkakati wa masuala ya biashara na uchumi barani Afrika. 

 
Pia, mkutano ulihudhuriwa na Waziri wa Maliasili na Utalii Mhe. Balozi Pindi Chana, Naibu Waziri wa Viwanda Mhe. Exaud Kigahe, na Mhe. Injinia Meryprisca Mahundi.

Tanzania Yapiga Hatua Kubwa katika Miradi ya Maji, Zaidi ya Miradi 1,500 Yakamilika Vijijini na Mijini.

Tanzania imefanya maendeleo makubwa katika miradi ya maji, na hadi sasa, miradi mingi imekamilika ili kuboresha upatikanaji wa maji safi na salama kwa wananchi katika maeneo mbalimbali. Hapa kuna takwimu na taarifa za baadhi ya miradi ya maji iliyokamilika.

Miradi ya Maji Vijijini: Zaidi ya miradi 1,500 imekamilika katika vijiji, ikihusisha mabomba na visima. Miradi hii inalenga kufikia zaidi ya asilimia 70 ya wakazi wa vijijini ifikapo mwaka 2025.

Miradi ya Maji ya Mijini: Katika miji mikubwa kama Dar es Salaam, Mwanza, Arusha, na Dodoma, miradi kama ule wa Ziwa Victoria (kupeleka maji Mwanza na Tabora) imeongeza upatikanaji wa maji na kupunguza uhaba wa maji. Miradi hii inakadiriwa kufikia wakazi milioni 2 katika maeneo hayo.

Ujenzi wa Mabwawa na Visima Virefu: Zaidi ya mabwawa 200 yamekamilika katika maeneo yenye changamoto za maji kama vile Dodoma na Singida, huku visima virefu zaidi ya 500 vikichimbwa katika mikoa yenye upungufu wa maji.

Mradi wa Maji wa Kanda ya Kati: Mradi huu unajumuisha maeneo ya Dodoma na Singida, ukiwa umekamilika na kufikisha huduma ya maji kwa zaidi ya asilimia 85 ya wakazi katika maeneo hayo

.Matokeo ya Miradi ya Maji: Serikali ya Tanzania, kupitia miradi hii, imeongeza upatikanaji wa maji safi kwa asilimia 80 ya wakazi wa mijini na asilimia 70 ya wakazi wa vijijini, lengo likiwa kufikia asilimia 100 ifikapo mwaka 2030.

Miradi hii inachangia sana kuboresha afya, kupunguza umbali wa kusafiri kwa maji, na kuimarisha uchumi wa kaya.

#NA HAYA NDIYO MATOKEO CHANYA+

 

 Makamu wa Rais Dkt. Mpango Awakaribisha Wawekezaji Katika Nishati ya Jotoardhi Tanzania

Makamu wa Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania Mhe. Dkt. Philip Mpango amewakaribisha wawekezaji kushirikiana na Tanzania katika kuwekeza kwenye nishati ya Jotoardhi inayopatikana katika maeneo mbalimbali nchini.

 

Makamu wa Rais ametoa wito huo wakati wa ufunguzi wa Kongamano la 10 la Jotoardhi Afrika linalofanyika katika Kituo cha Kimataifa cha Mikutano cha Julius Nyerere Jijini Dar es Salaam. Ametaja baadhi ya maeneo muhimu ambayo yatazalisha nishati ya jotoardhi ni pamoja na Ngozi (Megawati 60), Kyejo – Mbaka (Megawati 60), Songwe (Megawati 5-35), Natron (Megawati 60) na Luhoi (Megawati 5).

 

Makamu wa Rais amesema Tanzania ipo tayari kwaajili ya uwekezaji katika sekta ya jotoardhi kutokana na kuwa na amani na utulivu, mazingira mazuri ya kuvutia, utulivu wa kisiasa pamoja na sera imara chini ya marekebisho ya kimuundo kupitia falsafa ya R nne za Rais Dkt. Samia Suluhu Hassan ambazo ni mageuzi, kujenga upya, maridhiano na ustahimilivu.

 

Halikadhalika Makamu wa Rais ametoa rai kwa Nchi wanachama zenye rasilimali ya jotoardhi zinazopitiwa na bonde la ufa (ARGeo) kuwa na ushirikiano na juhudi zinazoratibiwa katika kuchunguza maeneo ya jotoardhi na kutafuta uwekezaji unaohitajika katika kutumia rasilimali hii muhimu. Amesema ni muhimu kuimarisha ubadilishanaji maarifa, mbinu bora, teknolojia pamoja na kubuni na kutekeleza programu za uchunguzi za kikanda.

 

Pia Makamu wa Rais amesema ni vema kwa kila nchi mwanachama   kuwa na taasisi inayosimamia na kuongoza maendeleo ya jotoardhi ikiwa ni pamoja na mifumo sahihi ya kisheria na udhibiti ambayo inaweza kuwezesha ushiriki wa sekta binafsi.

 

Aidha amesema kutokana na bajeti za serikali kitaifa kutotosheleza kugharamia uwekezaji mkubwa unaohitajika katika awamu ya maendeleo ya miradi ya jotoardhi hivyo ni umuhimu kwa Nchi wanachama zenye rasilimali ya jotoardhi zinazopitiwa na bonde la ufa (ARGeo) kuwa na mazungumzo maalumu ya mara kwa mara na Benki za Maendeleo ya Kimataifa kama vile AfDB na Benki ya Maendeleo ya Miundombinu ya Asia hivyo kufanya uwekezaji binafsi katika matumizi ya rasilimali jotoardhi kuvutia zaidi. 

 

Makamu wa Rais amesema Kwa sasa, Tanzania imekamilisha hatua za awali za utafiti wa rasilimali ya jotoardhi katika maeneo matano yaliyo kando ya bonde la ufa, na imeanza kuchimba visima katika moja ya maeneo yaliyopo Ziwa Ngozi upande wa Magharibi mwa ziwa hilo. Pia uchunguzi unafanywa katika miradi ya kimkakati ambayo ni Kyejo-Mbaka, Luhoi na Natron. Ametaja mafanikio mengine ni kuongezeka kwa idadi ya Watanzania wenye utaalam wa jotoardhi na ununuzi wa mitambo ya kuchimba visima. 

Kongamano hilo la siku saba lina kauli mbiu isemayo “Kuharakisha Maendeleo ya Rasilimali za Jotoardhi Afrika” linashirikisha jumla ya washiriki 800 kutoka mataifa 21 duniani.

 

 Tanzania Kuandaa Mkutano wa Kilele wa Nishati Januari 2025

Mkutano wa kilele kuhusu nishati unaotarajiwa kufanyika jijini Dar es Salaam mwishoni mwa Januari 2025, ambao unawalenga Wakuu wa Nchi za Kusini mwa Jangwa la Sahara, una umuhimu mkubwa kimkakati kwa maendeleo ya Tanzania na Afrika kwa ujumla. Huu ni mkutano wa kimkakati unaoweza kutoa faida kubwa kwa Tanzania katika nyanja mbalimbali, hasa kiuchumi, kisiasa, na kijamii. Tathmini ya faida hizi kimkakati inaweza kufanyika kwa kuzingatia vipengele vifuatavyo:

1. Uimarishaji wa Uwekezaji na Ushirikiano wa Kimataifa

Mkutano huu unatoa fursa kwa Tanzania kuimarisha ushirikiano na taasisi za kimataifa kama Shirika la Fedha la Kimataifa (IMF), Benki ya Dunia, na Benki ya Maendeleo ya Afrika (AfDB). Ushirikiano huu ni muhimu kwa kuvutia uwekezaji mkubwa zaidi, hasa katika sekta ya nishati. Hatua hii itasaidia kuimarisha miundombinu ya nishati nchini na kuhakikisha upatikanaji wa umeme wa gharama nafuu, ambao ni kichocheo kikuu cha uwekezaji katika sekta nyingine za kiuchumi kama viwanda na kilimo.

2. Kuongeza Uwezo wa Kuzalisha Nishati ya Uhakika

Dkt. Mwigulu Lameck Nchemba alisisitiza kuwa mkutano huu utasaidia kuimarisha uzalishaji wa nishati ya uhakika kwa Tanzania na Afrika kwa ujumla. Kwa upande wa Tanzania, miradi mikubwa kama ule wa Mwalimu Nyerere Hydropower Project (JNHPP) na utekelezaji wa miradi ya Benki ya Dunia kwa vijiji 11,837 tayari ni hatua muhimu kuelekea lengo hili. Kupitia mkutano huu, Tanzania inaweza kunufaika na mikakati mipya ya kifedha, sera bora, na teknolojia za kisasa ambazo zitaharakisha upanuzi wa upatikanaji wa nishati safi na endelevu.

3. Kupunguza Gharama za Nishati na Kukuza Ushindani wa Kiuchumi

Upatikanaji wa umeme wa gharama nafuu utapunguza gharama za uzalishaji wa bidhaa na huduma, na hivyo kuongeza ushindani wa bidhaa za Tanzania katika soko la kimataifa. Kupungua kwa gharama za nishati pia kutainua sekta za uzalishaji nchini, hali itakayochangia katika ukuaji wa uchumi na kuongeza nafasi za ajira. Hii itasaidia kuongeza kipato cha taifa na kupunguza umaskini vijijini, ambapo umeme utachochea shughuli za kiuchumi na kuboresha maisha ya watu.

4. Matumizi ya Nishati Safi na Kukuza Afya na Mazingira

Uhamasishaji wa matumizi ya nishati safi ya kupikia, kama alivyoainisha Dkt. Nchemba, ni hatua muhimu kwa kupunguza utegemezi wa nishati ya kuni na mkaa, ambayo inaharibu mazingira na kuathiri afya ya jamii. Sera na mikakati itakayowekwa baada ya mkutano huu itachangia kulinda mazingira na afya ya wananchi, huku ikitoa suluhisho kwa changamoto za nishati vijijini.

5. Kuimarisha Siasa na Diplomasia ya Nishati

Kupitia mkutano huu, Tanzania ina nafasi nzuri ya kujidhihirisha kama kiongozi wa kikanda katika nishati, hasa kwa nchi za Kusini mwa Jangwa la Sahara. Ushiriki wa viongozi wa nchi mbalimbali, taasisi za kifedha, na sekta binafsi utaimarisha nafasi ya Tanzania katika siasa za kikanda na kidunia. Diplomasia ya nishati pia itawezesha nchi kuboresha mahusiano yake ya kiuchumi na kisiasa na mataifa mengine, pamoja na kuongeza ushawishi katika majukwaa ya kimataifa.

6. Kuchochea Ajira na Uwezeshaji wa Vijana

Uwekezaji katika nishati utachochea ujenzi wa miundombinu, ambao unahitaji wafanyakazi wengi, hivyo kuongeza fursa za ajira kwa vijana wa Tanzania. Miradi ya nishati, ikiwa ni pamoja na usambazaji wa umeme vijijini, itahitaji watu wenye ujuzi na utaalamu wa kisasa, hivyo kutoa fursa kwa vijana kupata mafunzo na ajira kwenye sekta za nishati na teknolojia.

Mkutano huu ni jukwaa muhimu kwa Tanzania kupanua fursa zake za kimaendeleo, kuongeza nafasi za ajira, kupunguza umaskini, na kuimarisha uchumi kwa ujumla. Ni muhimu kwa serikali na wadau mbalimbali kuhakikisha kuwa fursa zinazotokana na mkutano huu zinatumika kikamilifu kwa maslahi ya taifa na wananchi wake.

 Serikali ya Tanzania Yakaribisha Wawekezaji Sekta ya Nishati Kuimarisha Uzalishaji na Usambazaji wa Nishati

Oktoba 21, 2023, Naibu Waziri Mkuu na Waziri wa Nishati wa Tanzania, Mhe. Dkt. Doto Biteko, akiwa nchini Singapore, ametoa mwaliko kwa wawekezaji wa sekta binafsi kuwekeza katika sekta ya nishati ya Tanzania. Akizungumza kwenye mjadala wa kimataifa wa nishati uliohudhuriwa na mawaziri wa nishati kutoka nchi mbalimbali, Dkt. Biteko alisisitiza umuhimu wa ushirikiano kati ya serikali na sekta binafsi ili kuongeza kasi ya uzalishaji, usambazaji, na upatikanaji wa nishati nchini.

Dkt. Biteko alielezea jitihada za Serikali ya Tanzania kuhakikisha asilimia 80 ya wananchi wanatumia nishati safi ya kupikia ifikapo mwaka 2034, ili kupunguza matumizi ya kuni na mkaa, ambayo yana madhara makubwa kiafya na kimazingira. Serikali inaendelea kutoa elimu kuhusu nishati safi na kuhakikisha upatikanaji wa nishati hiyo kwa gharama nafuu, hatua inayolenga kuvutia wawekezaji zaidi katika soko hilo.

Katika mjadala huo, Dkt. Biteko alitaja miradi mikubwa inayoendelea, ikiwemo Mradi wa Bwawa la Julius Nyerere (JNHPP), wenye uwezo wa kuzalisha megawati 2115. Aidha, alisisitiza kwamba Tanzania inaendelea kuimarisha uzalishaji wa umeme kupitia vyanzo mbadala kama vile jua, upepo, na gesi. Alibainisha pia mipango ya Tanzania kuuza umeme kwa nchi jirani za Kenya, Rwanda, Burundi, na Zambia kupitia mfumo wa ushirikiano wa Afrika Mashariki na Jumuiya ya Maendeleo ya Kusini mwa Afrika (SADC).

Waziri wa Madini na Nishati wa Cambodia, Mhe. Keo Rottanak, alitoa uzoefu wa nchi yake kuhusu mageuzi makubwa yaliyofanywa katika sekta ya nishati, ambapo sasa asilimia 99 ya vijiji nchini Cambodia vina umeme. Naye, Waziri wa Maliasili wa New Zealand, Mhe. Shane Jones, alielezea juhudi za nchi yake kuwekeza katika vyanzo mbadala vya nishati na kuongeza usambazaji wa umeme vijijini.

Mjadala huo ulifunguliwa na Naibu Waziri Mkuu wa Singapore, Mhe. Gan Kim Yong, ambaye alibainisha kuwa mahitaji ya nishati duniani yanaongezeka, hivyo nchi zinapaswa kuwekeza zaidi katika vyanzo mbadala ili kupunguza madhara ya gesi chafuzi ifikapo mwaka 2050.

Tathmini Chanya ya Mjadala

Mjadala huu una umuhimu mkubwa kwa Tanzania na taifa kwa ujumla. Kuwakaribisha wawekezaji katika sekta ya nishati ni hatua muhimu katika kuimarisha uchumi wa nchi, kuongeza upatikanaji wa nishati ya uhakika, na kuleta maendeleo endelevu. Ushirikiano kati ya sekta binafsi na serikali utasaidia kuongeza uzalishaji wa nishati na kuhakikisha wananchi wanapata nishati safi na salama, ambayo ni muhimu katika kuboresha maisha na kulinda mazingira.

Vilevile, juhudi za Tanzania kuendelea kuwekeza katika vyanzo mbadala vya nishati na mipango ya kuuza umeme kwa nchi jirani zinaonyesha dira thabiti ya ukuaji wa sekta ya nishati, hatua inayoweka msingi mzuri kwa Tanzania kuwa kitovu cha usambazaji wa nishati katika ukanda wa Afrika Mashariki na Kusini mwa Afrika. Mjadala huu unaonesha nia ya serikali kuunganisha nguvu na sekta binafsi, jambo litakaloleta maendeleo makubwa kwenye sekta ya nishati nchini.

#NA HAYA NDIYO MATOKEO CHANYA+

 

Takwimu ChanyA+ za Utekelezaji wa Miradi ya Maji (2020-2024)

 

Maendeleo ya miradi ya maji nchini Tanzania kwa sasa yamepiga hatua kubwa chini ya uongozi wa Rais Samia Suluhu Hassan. Serikali imewekeza sana katika kuhakikisha upatikanaji wa maji safi na salama mijini na vijijini. 

Upatikanaji wa Maji Vijijini, Hadi mwaka 2024, asilimia ya upatikanaji wa maji vijijini imefikia 75%. Serikali imejenga na kukarabati miradi zaidi ya 1,400 ya maji vijijini tangu mwaka 2021.

Upatikanaji wa Maji Mijini, Asilimia ya upatikanaji wa maji mijini imefikia 85% kwa sasa, na serikali imeongeza mabomba ya maji na mitambo ya kusafisha maji katika miji mikubwa.

Miradi Mikubwa ya Maji:

Mradi wa Maji wa Lake Victoria unahudumia zaidi ya watu milioni 1.5 katika mikoa ya Kagera, Geita, na Shinyanga.

Mradi wa Maji wa Ziwa Tanganyika umelenga kusambaza maji kwa wakazi wa Kigoma na maeneo ya jirani, ukiwa umefikia asilimia 60 ya utekelezaji wake.

Bajeti ya Maji: Serikali imetenga zaidi ya TZS trilioni 1.2 kwa ajili ya miradi ya maji kwa mwaka wa fedha wa 2023/2024.

Miradi hii imelenga kupunguza changamoto za upatikanaji wa maji safi na salama kwa Watanzania wote, huku lengo kuu likiwa kufikia upatikanaji wa maji kwa asilimia 95 mijini na 85 vijijini ifikapo mwaka 2025.

 Ni vipi miradi ya nishati nchini Tanzania inavyochangia maendeleo ya kiuchumi na kijamii?

Tanzania imekuwa ikifanya maendeleo makubwa katika miradi ya nishati ili kuongeza uzalishaji wa umeme na kuhakikisha upatikanaji wa nishati ya uhakika. Hapa chini ni muhtasari wa takwimu za sasa za miradi mikubwa ya nishati.

Mradi wa Maji wa Julius Nyerere (JNHPP), Ujenzi wa mradi huu wa kuzalisha MW 2,115 umekamilika kwa zaidi ya asilimia 85. Unatarajiwa kuongeza upatikanaji wa umeme na kuchangia zaidi ya MW 2,100 kwenye gridi ya taifa, hivyo kuzalisha umeme wa kutosha kwa nchi nzima.

Mradi wa Bomba la Mafuta Ghafi la Afrika Mashariki (EACOP), Mradi huu unajumuisha kilomita 1,443 za bomba kutoka Uganda hadi Bandari ya Tanga. Unatarajiwa kuongeza fursa za ajira na mapato ya serikali kupitia mafuta ghafi.

Mradi wa Nishati Jadidifu, Tanzania imekuwa ikiwekeza kwenye nishati jadidifu kama vile umeme wa upepo na jua. Kwa sasa kuna miradi ya kuzalisha MW 600 kutoka nishati ya jua na MW 150 kutoka nishati ya upepo inayoendelea kutekelezwa.

Mradi wa Kinyerezi I na II, Hadi sasa, jumla ya MW 335 zinatoka kwenye mradi wa Kinyerezi II, na serikali imepanga kuongeza zaidi uwezo wa kuzalisha nishati kwenye miradi hii.

Gridi ya Taifa, Kutokana na miradi inayoendelea, Tanzania inatarajia kuwa na uwezo wa kuzalisha zaidi ya MW 5,000 ifikapo 2025, hivyo kukidhi mahitaji ya nishati na kuongeza usambazaji wa umeme kwenye maeneo ya vijijini na mijini.

Miradi hii inasaidia kuboresha upatikanaji wa umeme, kupunguza gharama za nishati, na kuchochea maendeleo ya viwanda na uchumi wa Tanzania.

 

 Je, Kila Mtanzania Ana Mchango Gani Katika Ujenzi wa Taifa Letu?

kwa kujenga uchumi, kuendeleza miundombinu, kukuza sekta za kilimo, viwanda, biashara, na kutoa huduma bora za kijamii, kila Mtanzania ana nafasi na wajibu wa kutoa mchango wake.

Kwa mfano, wakulima wanapozalisha mazao bora, wanachangia kwenye usalama wa chakula na mapato ya nchi. Wajasiriamali wanapounda biashara na kuzalisha ajira, wanasaidia kupunguza umasikini na kuongeza mapato ya serikali. Wafanyakazi wa sekta mbalimbali, kama vile afya, elimu, na usafiri, wanapotekeleza majukumu yao kwa ufanisi, wanasaidia kuboresha maisha ya Watanzania wenzao. Pia, wananchi wanaposhiriki kikamilifu katika kulipa kodi na kuzingatia sheria za nchi, wanachangia moja kwa moja katika ujenzi wa Taifa letu.

 

Kila mmoja wetu ana mchango muhimu katika safari ya kulifanya taifa la Tanzania kuwa lenye maendeleo, ustawi, na lenye fursa kwa wote.

NA HAYA NDIYO MATOKEO CHANYA+

Utekelezaji wa Mradi wa Bomba la Mafuta la EACOP, Juhudi za Serikali Chini ya Uongozi wa Rais Samia Suluhu Hassan na Mafanikio Yake Hadi Sasa.

Mradi wa Bomba la Mafuta Ghafi la Afrika Mashariki (EACOP) ni mradi wa kimkakati unaolenga kuimarisha sekta ya nishati na uchumi wa Tanzania na Uganda. Bomba hili litakuwa na urefu wa kilomita 1,443 na litatoka Hoima, Uganda, kuelekea bandari ya Tanga, Tanzania. Utekelezaji wa mradi huu umeleta manufaa makubwa katika maeneo mbalimbali kama vile ajira, uchumi, na miundombinu. Chini ya uongozi wa Rais Samia Suluhu Hassan, serikali imeweka mikakati na juhudi thabiti kuhakikisha utekelezaji wa mradi huu unaendelea kwa ufanisi.

Takwimu za Muendelezo wa Utekelezaji wa Mradi wa EACOP

Hadi sasa, hatua kubwa zimepigwa katika utekelezaji wa mradi wa EACOP, ikiwa ni pamoja na.

Asilimia ya Utekelezaji,Ujenzi wa bomba la EACOP umefikia zaidi ya asilimia 45 ya utekelezaji kwa ujumla. Hii inajumuisha kazi za uchimbaji, ulazaji wa mabomba, na ujenzi wa miundombinu inayohitajika.

Ajira, Mradi huu umeweza kuajiri zaidi ya watu 10,000 kutoka Tanzania, wengi wao wakiwa ni wazawa, hivyo kutoa fursa za ajira kwa jamii inayozunguka maeneo ya mradi.

Miundombinu, Zaidi ya kilomita 200 za barabara zimeboreshwa au kujengwa upya ili kurahisisha usafirishaji wa vifaa na kuharakisha utekelezaji wa mradi.

Mikataba, Zaidi ya mikataba 100 ya thamani ya dola milioni 900 imetolewa kwa makampuni ya ndani, hatua inayochangia kukuza sekta ya biashara nchini Tanzania.

Fidia, Kwa maeneo yaliyopitiwa na mradi, fidia yenye thamani ya takriban dola milioni 20 tayari imelipwa kwa wamiliki wa ardhi na mali zilizoathiriwa, kuhakikisha haki na ustawi wa wananchi.

Jitihada za Serikali Chini ya Uongozi wa Rais Samia Suluhu Hassan

Kuwezesha Mazingira ya Uwekezaji: Rais Samia Suluhu Hassan ameendelea kuimarisha mazingira ya uwekezaji kwa kuweka sera na sheria zinazoendana na mahitaji ya wawekezaji wa kimataifa, hivyo kuupa mradi wa EACOP nguvu na ufanisi wa utekelezaji.

Diplomasia na Uwekezaji, Serikali ya Tanzania imefanya jitihada za kuhakikisha mradi wa EACOP unaungwa mkono kimataifa, ikiwa ni pamoja na kuimarisha ushirikiano na Uganda, wawekezaji, na wadau wengine wa maendeleo.

Usimamizi wa Rasilimali, Kupitia usimamizi mzuri wa rasilimali na utoaji wa vibali, Rais Samia Suluhu Hassan amewezesha mradi huu kuendelea mbele bila vikwazo vikubwa, jambo linalochochea kasi ya utekelezaji.

Ulinzi na Usalama, Serikali imeimarisha ulinzi na usalama katika maeneo yanayopitiwa na bomba ili kuhakikisha mradi unatekelezwa kwa usalama na bila kuhatarisha mali au maisha ya wananchi.

Ulinzi wa Mazingira, Serikali imechukua hatua madhubuti kuhakikisha kwamba utekelezaji wa mradi wa EACOP unafanyika kwa kuzingatia uhifadhi wa mazingira. Mradi unazingatia viwango vya kimataifa vya ulinzi wa mazingira ili kuepuka athari hasi kwa jamii na mazingira.

Kwa ujumla, jitihada za Rais Samia Suluhu Hassan zimekuwa msingi mkubwa wa kuhakikisha mradi wa EACOP unatekelezwa kwa ufanisi, hali ambayo itawezesha Tanzania kufaidika kiuchumi kupitia mauzo ya mafuta, ajira, na fursa nyingine za kiuchumi.